Toen onze oudste dochter Linde drie jaar oud was, had zij een vriendinnetje dat volledig door haar was verzonnen. Een leuk zwart meisje met kleine, zwarte krulletjes en een rood jurkje. Als we ergens naartoe gingen, vroeg ze: ‘Mag Sabien ook mee?’ Of als er een vriendinnetje aanbelde om met haar te spelen, zei ze: ‘Nee, vandaag niet, ik speel nu met Sabien.’
Destijds vond ik het wel schattig, maar eigenlijk ook een beetje eng. Dit moest wel overgaan… en dat gebeurde ook. Omdat ik dit stukje ging schrijven, vroeg ik mijn dochter naar Sabien, maar ze kon zich van dat vriendinnetje inmiddels helemaal niets meer herinneren.
Ze fantaseren wat af, die kinderen. Prachtig om te zien en om stiekem naar te luisteren als ze aan het spelen zijn en helemaal in hun rol zitten. Ouders die mij inschakelen om hun scheiding te regelen, merken ook vaak dat hun kinderen fantaseren over van alles en nog wat, maar vooral over de scheiding. Kinderen denken vaak dat de scheiding hun schuld is en dat het nooit gebeurd zou zijn als ze zich wat beter hadden gedragen. Of ze denken dat hun ouders wel weer bij elkaar zullen komen.
Kinderen die dat denken, hebben vaak grote moeite met een nieuwe partner. Hun fantasieën over de hereniging van hun ouders worden dan wreed verstoord. Of ze ontwikkelen gedragsstoornissen, omdat ze onbewust hopen dat hun wangedrag hun ouders weer naar elkaar toe zal drijven.
Om deze redenen bespreek ik met ouders dat het van groot belang is dat zij samen een gesprek voeren met hun kinderen, waarin zij niet alleen vertellen dát ze gaan scheiden, maar ook dat de scheiding helemaal níéts met de kinderen te maken heeft. En, vertel ik ouders, het is pijnlijk, maar wees heel duidelijk over het feit dat dit niet meer goed komt en dat de kinderen daar niets aan kunnen veranderen.
Aan de andere kant, zeg ik ook vaak, is het van belang dat kinderen het gevoel houden dat hun fantasie er mag zijn, zelfs als je je er als ouder ongemakkelijk bij voelt. En dan maakt het niet uit of ze nu over een verzoening tussen hun ouders fantaseren of over een klein, zwart meisje dat Sabien heet!
Als je gaat scheiden, is er veel pijn en verdriet, maar ook veel onzekerheid. Hoe moet je verder met je leven? Wat kun je verwachten in het verwerkingsproces? En hoe kun je de kinderen hier het beste doorheen helpen? Maar ook: wat betekent God in dit alles? Met Leven met scherven willen de auteurs je helpen om een begin te maken met de verwerking van een echtscheiding. Heel zorgvuldig en meevoelend word je op weg geholpen en krijg je alle praktische informatie die je nodig hebt. Aan bod komen onderwerpen als verlies en rouw, omgaan met kinderen, je ex en schoonfamilie, maar ook juridische thema’s als mediation, ouderschapsplan en financiën. Het boek bevat verwerkings- en bezinningsvragen met schrijfruimte. Zo kun je je ervaringen van je af schrijven.