Lieve mama,
Dit jaar word ik veertig. Laatst realiseerde ik me dat jij, toen je net zo oud was als ik nu, je kinderen al kwijt was. Getrouwd of op kamers. Je kon niets meer aan de opvoeding toevoegen. Als ik daaraan denk, voel ik het pijnlijke ongemak: ik heb nog (hopelijk) tien jaar totdat mijn kinderen het huis uit zijn. Ik heb genadetijd om dingen goed te maken, om de geleerde levenslessen en mijn groei (als mens, als moeder) ten goede in te zetten in mijn opvoeding.
Voor jou was er geen genadetijd. Je was amper zeventien toen je zwanger raakte van mij – in een tijd en een land waarin het ‘how to’ van zwanger raken je niet uitgelegd was. Je had misschien plannen om te studeren, om meer van de wereld te ontdekken dan je geboortedorp. Maar het werd trouwen met een man die niet van je hield en ongepland een kind krijgen. Jouw eigen moeder heeft jou als klein kind verlaten, je vader heb je niet gekend – zo begon je, zelf nog een kind, aan het grootste experiment van je leven: moederschap.
En wat gunde je mij alles wat je niet had: een moeder die zou vechten voor haar kind en diens belangen boven alles voorop zou stellen. En een vader – want een kind heeft recht op een vader, was je stellige overtuiging. Lieve mama, pas als volwassene realiseerde ik mij hoe groot het gemis in jouw leven moest zijn, zonder vader en moeder.
Je gunde me ook een kans op een opleiding, een betere toekomst. Je wilde dat ik iemand zou worden. Daarin was je een tijgermoeder. Streng, onverbiddelijk. Wat ik heb als kind onder dat regime geleden… Als ik goed presteerde, zei je dat je toch wist dat ik dat kon. En als het minder was, werd je boos.
Je wanhopige, verbeten liefde heeft me pijn gedaan, mama. Ik voelde me niet geliefd – in ieder geval niet zoals ik was. Als volwassene ben ik compleet vastgelopen en ik heb het jouw verweten. Jouw dominantie, jouw enorme gedrevenheid, jouw straffen maakten dat ik mijn identiteit ontleende aan mijn prestaties. Dat ik extreem perfectionist werd en megalomane ambities had. Totdat alles in duigen viel en ik niet meer wist wie ik zelf echt was.
Ik was loyaal aan jou mama, en ik ben succesvol geworden. Ik heb je gehaat mama, en ik wilde dood. Ik ben van je weggevlucht mama, en naar een ander land verhuisd.
En nu… nu leer ik om opnieuw van je te houden mama, want ik zie je gebroken hart. Ik zie nu dat jouw liefde je alles gekost heeft. Ik zie het meisje dat jij was. Eenzaam, op jezelf aangewezen, kansloos. Ik zie het tienermeisje dat heeft besloten om iets van haar leven te maken, ondanks alles. Om te vechten zodat haar kinderen wel een toekomst zouden hebben.
Ik zie nu de titanenstrijd die jij hebt geleverd, mama. Ik voel de pijn die jij gevoeld moet hebben toen jouw kinderen, de een na de ander, naar het buitenland zijn verhuisd. Weer was je alleen, verlaten.
Ik voel nu je liefde, mama. En ik ben dankbaar dat het niet te laat is om dat tegen je te zeggen. Genadetijd, voor ons allebei.
Leona
Zondag is het Moederdag, en daarom staat deze week in het teken van moeders. Vijf bloggers klommen in de pen en schreven een brief aan of een blog over hun moeder. Vandaag Leona.