Een bloedbad

Je lijf kan je behoorlijk in de weg zitten tijdens de overgang. Een van de vermoeiendste klachten die Mariëtte en ik in ons boek beschrijven, is de zware menstruatie – in onze termen: ‘het maandelijkse bloedbad’. Extra lastig wanneer je bijna niet meer van je stoel kunt opstaan en overal waar je gaat zitten kranten of plastic zakken neer moet leggen.

“Ik maakte vorig jaar een dergelijk gênante lekkage mee bij de kapper”, vertelt Pia (47). “Toen ik geknipt werd, voelde ik al dat er vanbinnen een vloedgolf op gang kwam. Toen ik opstond, bleken de voorzorgen die ik had genomen niet tegen deze uitdaging opgewassen: er lag bloed op de stoel. Gelukkig was de kapster al naar de kassa gelopen. Ik heb de boel razendsnel schoongemaakt met papieren zakdoekjes en die in mijn handtas gepropt. De kapsters van de andere klanten keken om. Met een rood hoofd heb ik de zaak verlaten en ik ben er nóóit meer geweest…”

Naast het praktische ongemak kunnen heftige menstruaties bloedarmoede veroorzaken en daarmee samenhangende klachten, zoals hoofdpijn en fikse vermoeidheid. Zoals Petra (48), die uitgeput raakte en elke week een migraineaanval kreeg. Vrouwen kunnen zelfs aan huis gebonden raken.

Het is goed om te onderzoeken wat de oorzaak van deze bloedbaden is. Het kan zijn dat je een vleesboom hebt (goedaardig gezwel in de baarmoederwand) en dan is meestal operatief ingrijpen geboden. Heb je een ‘boomloze’ baarmoeder, dan zijn er verschillende manieren om het bloeden te verminderen. Veel artsen adviseren nog de pil, maar als je geen anticonceptie nodig hebt, is dat wel een zwaar middel. Beter werken hormonale medicijnen die hier speciaal voor gemaakt zijn – en die minder hormonen bevatten dan de pil.

“Mijn huisarts adviseerde een hormoonspiraaltje”, vertelt Marjan (50). “Na enige twijfel heb ik dat laten inbrengen en mijn menstruaties zijn na een jaar nog maar heel licht. Een opluchting, want ik heb eindelijk weer energie. Al hoor ik dat dit spiraaltje niet bij iedereen goed werkt. Een vriendin had er veel pijn van en haar menstruaties werden eerder erger dan minder. Blijkbaar is het een kwestie van uitproberen.”

Hormonale medicijnen geven een ietwat verhoogde kans op trombose en – bij langer gebruik – wat extra kans op borstkanker. Zo krijgen per duizend vrouwen twee extra vrouwen borstkanker als ze vijf jaar hormonale medicijnen hebben gebruikt. Vrouwen die geen hormonale medicijnen willen gebruiken, kunnen baat hebben bij op hen afgestemde homeopathische middelen of fytotherapie (kruiden), maar ook dit is uitproberen. De reguliere gezondheidszorg biedt daarnaast een paar niet-hormonale methoden die we niet in ons boek hebben beschreven, waaronder de ballonbehandeling (of -ablatie).

Nina (43) vertelt: “Ik werd één dag in het ziekenhuis opgenomen en onder narcose gebracht. Met een ballonnetje dat was gevuld met heet water, werd het slijmvlies van mijn baarmoeder geschroeid. Na enkele maanden was mijn menstruatie al minder en nu, na anderhalf jaar, duurt die nog maar twee, drie dagen, met weinig bloedverlies. Overigens wordt vooraf onderzocht of je baarmoederwand glad is en er geen poliepen of andere onregelmatigheden zijn, want dan is deze methode niet bruikbaar. Hetzelfde geldt als je nog een kinderwens hebt.” Nina is tevreden: “Ik wilde per se geen hormonen. De behandeling viel mee, ik mocht ’s avonds al naar huis en had alleen in het begin wat pijn.”

Als de klachten na een aantal jaren terugkomen, kan het nodig zijn de behandeling te herhalen. Bij twee andere methoden wordt het slijmvlies weggehaald met een soort waaiertje dat onder stroom staat, of weggeschraapt met een lus (endometriumresectie). “Ik hoor van vriendinnen dat niet alle artsen uit zichzelf vertellen dat deze mogelijkheden er zijn”, zegt Nina. “Jammer, want ik vind dat vrouwen er recht op hebben om te weten dat er ook niet-hormonale methoden tegen hevige menstruaties bestaan.”

Tekst: © Petra Butler