Begraven

Voor de derde keer in een paar minuten vraag ik mij af of dit slim is. Ze zijn nog zo klein. Hun breintjes beperkt. Oudste Zoon veegt zijn tranen weg. De vraag of hij wat zachter wilde praten, was te veel. Toch lopen we hier; omgeven door graven. ‘Echt verdrietig hè mama’, zegt Oudste Zoon voor de vierde keer. ‘En wie is dit?’, wil Tweede Zoon bij elke steen weten.

Het begon met vier gitzwarte rouwauto’s die voor onze deur parkeerden. De halve straat keek ons meewarig aan: hebben we iets gemist? Zoons waren in alle staten. Vier limo’s! Vier echte chauffeurs! Tweede Zoons was er vrij snel uit dat hij nooit begraven wilde worden. Oudste Zoon raakte niet uitgevraagd. Wie is doodgegaan? Stopt je hart dan met kloppen? Is dat verdrietig? Gaan ze een gat graven? Tweede Zoon bleek praktischer van aard: ‘Wie moet er nou rijden als de chauffeur doodgaat?’

We stoppen bij het graf van hun overgrootouders. ‘Hier zijn mijn opa en oma begraven’, vertelt echtgenoot. ‘Jouw opa en oma?’, herhaalt Oudste Zoon. ‘Vind jij dat erg?’ ‘Wel een beetje, maar niet zo erg meer’, probeert manlief uit te leggen. ‘Vind je het het allerergst als mama en wij doodgaan?’, gaat Oudste Zoon verder. Echtgenoot knikt bevestigend. ‘Ja, dat vind ik het aller, allerergst.’ We zijn alle vijf stil. Zelfs Jongste Zoon staakt z’n geratel vanuit de kinderwagen.

Het begin van het nieuwe jaar vind ik altijd wat zwaar. Wat zal er gaan gebeuren? Waar heb ik invloed op? Wat moet ik loslaten? Mijn blik dwaalt langs al die stenen, al die namen, al die jaartallen, ons gezin. Ik blaas mijn ingehouden adem uit en slik wat tranen weg. Hup, dag voor dag, blik op de toekomst, spreek ik mijzelf toe.

‘Weet je wat hier gebeurt als de Heer Jezus terugkomt?’, zeg ik tegen Oudste Zoon. Nieuwsgierig kijkt hij om zich heen. ‘Dan worden al deze mensen weer levend. Dat zal een groot feest zijn!’ Ik zie een glimlach verschijnen: ‘Mám, zullen wij daar dan óók naartoe gaan?’ Ik glimlach mee. ‘Afgesproken!’