Naar het theater

Is het een en al kommer en kwel, die overgang, of valt er ook nog iets te lachen? Om dat te weten te komen, tuf ik op een zaterdagavond naar het theater. Mijn reisdoel: de Hormonologen, een humoristische voorstelling over ‘de lege eierdoos’, zoals het tijdens de show wordt uitgedrukt.

“Wie komt dáár nou naar kijken?” vroegen de theaterdirecteuren sceptisch, toen initiatiefneemster Yvonne van den Hurk op de proppen kwam met het idee voor deze overgangsshow. Achteraf waren ze blij dat ze de voorstelling hadden ingepland, want in 2011 waren de Hormonologen glad uitverkocht en sinds begin 2012 zitten ze zelfs vanwege succes in de verlenging. Blijkbaar zijn vrouwen blij dat het onderwerp bespreekbaarder is geworden…

Schaamteloos nieuwsgierig stap ik dus met een schrijfblok onder mijn oksel de stampvolle foyer binnen. Daar staan hele vriendinnenroedels bij te praten onder het genot van thee. Allemaal van rond mijn leeftijd en ouder. Her en der signaleer ik een licht gedesoriënteerde man. Mariëtte had het in haar blog al over sisterhood en als je érgens lotgenoten treft is het op deze plek. Hier is vrijwel geen taille meer te bekennen en iedereen heeft een leesbril en kraaienpootjes, heerlijk.

Even later laten we ons gewillig de zaal in drijven en als de podiumlichten aanflitsen, wachten we op wat komt.

“Alleen mensen en olifanten kennen zoiets als de overgang”, zegt een mannenstem op nieuwslezerstoon. “Bij alle andere soorten sterven de vrouwtjes als ze niet meer vruchtbaar zijn.” Het is even verbaasd stil en dan barsten we massaal in lachen uit, opgelucht dat we nog leven. Andere nieuwslezersstemmen besprenkelen ons met interessante feiten, zoals dat vrouwen in China en bij de Masaï in Kenia juist extra gewaardeerd worden na de menopauze – zullen we emigreren? – en dat Engelse vrouwen hun overgang aanduiden als the nerves.

Wanneer de drie actrices het toneel bespringen, volgen de grappen, liedjes en sketches elkaar in hoog tempo op. De dames geven vorm aan achtereenvolgens de vrouw vóór de menopauze (Anousha Nzume), de vrouw in de hitte van de overgang (Hymke de Vries) en de vrouw die opgelucht is dat het maandelijkse bloedvergieten voorbij is (Nelleke van der Krogt). Af en toe verschijnen er zúlke expliciete plaatjes van de vrouwelijke voortplantingsregio in beeld, dat ik als preutse protestant toch graag een vijgenblad had toegevoegd. Maar de bottom line is: gedeelde smart is halve smart, dus: doorbreek het taboe en práát erover.

Regelmatig gieren wij vrouwen het uit, in sommige gevallen zowel letterlijk als figuurlijk – en deze avond zal dus ongetwijfeld een flinke omzetverhoging voor Tena Lady betekenen. Want ja, ook ongewild urineverlies tijdens lachen, hoesten of tillen hoort tot de menopauzale verschijnselen. Net als de verdwijnende taille, de bekende opvliegers (“Even afkoelen voor het open raam”), het nachtzweten (“Wie heeft er een tuinslang in mijn bed gelegd?”), de irritatie en opstandigheid (“De overgang is eigenlijk een omgekeerde puberteit”), de huilbuien, slapeloze nachten en depressies. De herkenbaarheid en relativering maken dat we er de lol van inzien. Wie zei er ook weer zo raak dat humor overwonnen droefheid is?

Tekst: © Petra Butler