Laat geen vuile taal over uw lippen komen, maar alleen goede en waar nodig opbouwende woorden, die goeddoen aan wie ze hoort.
(Efeziërs 4:29, NBV)
BIJBELGEDEELTE
En we maken allemaal veel fouten. Iemand die nooit iets verkeerds zegt, is een volmaakt mens, die zichzelf helemaal in de hand heeft. Als we een paard teugels omdoen, gehoorzaamt het dier ons. We kunnen zijn hele lichaam besturen. En kijk eens naar de schepen. Ook al zijn ze nóg zo groot en is de wind nóg zo sterk, ze worden bestuurd door een heel klein roer. Ze varen daarheen waar de stuurman ze wil hebben. Zo is ook de tong maar een heel klein lichaamsdeel, maar met een grote invloed. Bedenk eens hoe klein het vlammetje is dat een heel bos in brand kan zetten! Je tong is net als dat vlammetje. Want met je tong kun je veel kwaad doen. Je tong kan je hele lichaam vergiftigen met het vergif dat ze spreekt. Ze heeft er veel invloed op hoe je leven er zal uitzien. Als je tong in brand gezet is door de hel, zet ze je hele leven in brand!
(Jakobus 3:2-7, BasisBijbel)
EEN STAPJE DICHTERBIJ
Jakobus, een biologische (half)broer van Jezus, was een leraar van het soort waar ik in mijn middelbareschooltijd echt fan van zou zijn geweest. Iemand die zijn lessen lardeerde met tal van levensechte voorbeelden en bij wie het vooral ging om de toepassing in de praktijk.
Het bemoedigende van de les in bovenstaand Bijbelgedeelte vind ik vooral de eerste zin: We maken allemaal veel fouten. Hijzelf dus blijkbaar ook! Je hebt van die predikanten die het in hun preek steeds hebben over ‘jullie’ en ‘u’, alsof ze er zelf niets mee te maken hebben. Ik hoor in deze context liever het woordje ‘wij’, zodat je niet het gevoel hebt te luisteren naar iemand die de volmaaktheid heeft bereikt.
Maar Jakobus sluit zichzelf dus gelukkig niet uit en spoort ons aan om na te denken over de impact van woorden en in deze verzen vooral over de negatieve gevolgen. Hij gebruikt daarbij de tong als uitvoerend instrument, maar toen ik dit Bijbelgedeelte las, moest ik direct denken aan de kracht van het geschréven woord en kwam daarbij al snel uit bij sociale media.
Omdat ik nogal nieuwsgierig van aard ben, ga ik vaak bij het lezen van iets wat door een van mijn Facebookvrienden is gedeeld terug naar het originele bericht, om te zien wat er eerder allemaal over is gezegd. Soms kom ik antwoorden tegen waar ik de rillingen van krijg. De meest vreselijke verwensingen worden elkaar toegeslingerd, vaak alleen omdat iemand een andere mening heeft.
Zelf heb ik het ooit gewaagd mijn opinie te geven over een (christelijk!) onderwerp, maar kreeg daarna zulke heftige en bijna hatelijke reacties dat ik besloot dit op een dergelijk platform niet meer te doen. Ik was de halve dag van slag en ondervond daarmee eens te meer de kracht die woorden kunnen hebben.
Het is goed ons daarvan bewust te zijn, ook, of misschien wel júíst, als we ons op sociale media begeven. Laten we, voordat we een reactie plaatsen of versturen, goed letten op de toon van onze woorden, en bedenken hoe iets op anderen kan overkomen. Eenmaal geplaatst of verstuurd kan iemand anders kan er nog heel lang last van hebben, terwijl wij er zelf waarschijnlijk al lang niet meer aan denken. Om met een variant op Paulus te spreken: laten we alleen woorden schrijven die goeddoen aan wie ze lezen.
Misschien dat deze Bijbelteksten ons nog een extra steuntje in de rug kunnen geven:
- Een vriendelijk antwoord doet woede bedaren, krenkende woorden wakkeren toorn aan. (Spreuken 15:1, NBV)
- Kalme woorden zijn een levensboom, een valse tong vernietigt de geest. (Spreuken 15:4, NBV)
- Dwaze mensen worden meteen woedend, maar wijze mensen blijven altijd rustig. (Spreuken 29:11, BGT)
- Geliefde broeders en zusters, onthoud dit goed: ieder mens moet zich haasten om te luisteren, maar traag zijn om te spreken, traag ook in het kwaad worden. (Jakobus 1:19, NBV)
- Vergeld geen kwaad met kwaad, en als u wordt uitgescholden, scheld dan niet terug; zegen juist, opdat u ook zelf zegen ontvangt, want daartoe bent u geroepen. (1 Petrus 3:9, NBV)
GEBED
Vader, wilt U ons de wijze lessen van Jakobus in herinnering brengen, niet alleen wanneer we spreken, maar ook als we met sociale media bezig zijn? We willen de teksten die hierboven staan graag als voorbeeld nemen en mensen worden die kunnen luisteren naar anderen, die vriendelijke en opbouwende woorden spreken, die altijd rustig blijven en anderen zegenen. We hebben nog zo veel te leren, maar we danken U voor het eindeloze geduld dat U met ons heeft en voor de schone lei die we van U ontvangen, als we U om vergeving vragen. Steeds opnieuw.