Omdat ik bezig ben met een roman – Niet van hier – die gaat over mijn familiegeschiedenis, maak ik een tijdlijn van het leven van mijn oma. De eerste acht jaren van haar huwelijk stonden in het teken van kinderen krijgen. Uit de verhalen weet ik dat oma moeilijke zwangerschappen had, ze was maandenlang vreselijk misselijk en spuugde veel.
Direct na het huwelijk in augustus 1927 raakt ze zwanger van Katrien. Vijf maanden hierna is ze weer zwanger, van Frans. Hij wordt juli 1929 geboren. Na zeven maanden is ze zwanger van Riet, geboren november 1930. Zes maanden duurt het, dan is ze weer zwanger, begin februari 1932 wordt Jo geboren. Een jaar later, februari 1933, wordt Els geboren. Dit betekent dat drie maanden naar de geboorte van Jo, oma weer zwanger was. In een kleine zes jaar vijf kinderen. Zes maanden na de geboorte van Els raakt ze zwanger van Sophia en dan zitten er maar vijf maanden tussen voor ze wederom zwanger raakt. Paula is juli 1935 geboren.
Dan is het een paar jaar stil, maar ze heeft ook nog miskramen gehad. Hoeveel en wanneer weet niemand precies, ergens tussendoor. Later volgen er nog drie kinderen. In acht jaar tijd krijgt en voedt mijn oma zeven kinderen… Het verhaal dreigt eentonig te worden, maar wat gaat hierachter schuil!
Bij het beschrijven van de zwangerschap van Riet ben ik nog blij. Maar bij de zwangerschap van Jo krijg ik het benauwd. En bij Els raak ik in paniek en moet ik huilen.
Het gaat maar door.
Onontkoombaar.
Meedogenloos.
Maanden van spugen, ziek, het lichaam zwak en verscheurt, wéér een kind gebaard, voeden en dan wéér zwanger zijn. Niet weten wanneer het zou stoppen. Hoe hield ze dit vol? En dan onder die omstandigheden. Geen badkamer, geen wasmachine, geen koelkast, geen auto. Wat een leven, wat een drama. Zou zij dit zelf als een drama hebben ervaren? Ik weet het niet.
Van beneden klinkt plotseling een hoop kabaal.
‘Maaaam, Tomas doet vervelend.’
‘Je doet zelf raar!’
Het geluidsniveau stijgt een paar decibel. ‘Mám! Sara verscheurt de Donald Duck.’
Het klinkt half huilend. Ik hoor gebonk, geschuif, kreten.
Zuchtend sjok ik naar beneden.
Tomas laat mij huilend de Donald Duck zien. Sara is zeer verongelijkt dat ik flink tegen haar uitvaar. Rosa staat in hoekje te lachen.
Ik ben woest. ‘Wat is er gebeurd, wie heeft dit gedaan?’
Een onsamenhangend verhaal volgt. Niemand is begonnen, heeft schuld, iedereen heeft geschopt en geslagen.
Ik geef hen een donderpreek en loop weer naar boven. Ik heb er maar drie. Hoe heeft oma dit gedaan? Je zult er maar tien hebben…!
Ik voel een diep respect en bewondering voor haar.
Wat een kanjer en topvrouw!
Zichzelf zo wegcijferend.
Zo vol overgave.
Zo bijzonder.
Niet van hier is een kroniek over de familie van Mira. Ze beschrijft hoe haar oma Maria vanuit het Nederlandse Den Haag terechtkwam in het provinciale Vlaamse Ninove. Zij trouwde, leefde samen met haar man als protestanten tussen de katholieken en zij kregen een schare kinderen. Een boeiend portret over het harde leven rondom de twee Wereldoorlogen. Een boek dat je laat lachen en huilen, boeiend en herkenbaar voor iedereen die genoten heeft van de verhalen van zijn (groot)ouders.